GRZEGORZ MICHAŁEK, RZEŹBA W DREWNIE I KAMIENIU, SNYCERSTWO / ŘEZBA DO KAMENE A DŘEVA, LIDOVÉ DŘEVORYTECTVÍ

Swoje dzieciństwo i okres dojrzewania spędził głównie w Koniakowie, gdzie się wychował i nasiąknął specyficzną kulturą Trójwsi Beskidzkiej, czyli Istebnej, Koniakowa i Jaworzynki. Obecnie zajmuję się snycerstwem oraz rzeźbą w kamieniu i drewnie. Owocem jego pracy jest autorski cykl wystaw: „Metamorfozy” 2008\2009, „Zakorzenienie” 2010 oraz Szepty” 2011r.
Studiował etnologię na UŚ w Cieszynie.
Jego życie to splot wielu niezwykłych zdarzeń, znajomości, transcendentnych przeżyć, magii, radości i melancholii. Od zawsze jest mocno związany z przestrzenią, która go otacza, z przyrodą, która jest jego największą inspiracją, z wszechogarniającym chaosem i kosmosem. Jest artystą mocno zakorzenionym w kulturze duchowej i materialnej Karpat, jednak dzięki etnologii i podróżom jego rzeźby nacechowane są egzotyką, symbolizmem i swoistą filozofią życia.

———————————————————————————————————————-

Jeho dětství a dospívání strávil převážně v Koniakow, kde vyrůstal a pronikl  konkrétní kultury. V současné době se zabývá řezbářství a sochařství z kamene a dřeva.Výsledkem jeho práce je autorova série výstav: „Proměny” 2008 \ 2009, „Roots”, 2010 a „Whispers 2011.
Studoval etnologii na Slezské univerzitě v Těšíně.
Jeho život je vazba mnoha mimořádných událostí, znalosti, transcendentální zkušenosti, magie, radosti a melancholie. Byl vždy silně spojený s prostorem, který ji obklopuje, s přírodou, která je jeho největší inspirací, ohromující chaos a kosmu. On je umělec pevně zakořeněné v duchovní a materiální kultury Karpat, jsou však etnologie a putuje jeho soch ve znamení exotiky, symbolika, a druh filozofie života.

Dane kontaktowe/Kontakt na výrobce:

JanosikArt
Grzegorz Michałek
Stalmacha 2 434-60 Wisła
tel. 0048/601 274 452
janosikart@op.pl
www.grzegorz-michalek.pl

GALERIA SZTUKI REGIONALNEJ – CHATA NA SZAŃCACH / „CHATA NA SZAŃCACH” – GALERIE REGIONÁLNÍHO UMĚNÍ

Galeria Sztuki Regionalnej „Chata na Szańcach” powstała blisko dwadzieścia lat temu z prywatnej inicjatywy Tadeusza Ruckiego.  Początkowo mieściła się w domu pomysłodawcy, dopiero w 1997 wzniesiono budynek, w którym dwie sale przeznaczono na ekspozycję regionalnej sztuki.  W salach znajdują się między innymi rzeźby, obrazy, ceramika Justyny Łodzińskiej, inspirowana koniakowską koronką oraz wyroby koronkowe. Część wyrobów można  nabyć na miejscu.
Największą atrakcją Galerii są regionalne instrumenty, wyrabiane przez Tadeusza Ruckiego i wystawiane w galerii. Należą do nich rogi pasterskie, rogi alpejskie, trombity.
Co roku w okresie letnim, w Chacie na Szańcach odbywa się konkurs gry na trombitach, w którym można wygrać instrument wykonany przez Tadeusza Ruckiego.
Galeria Sztuki Regionalnej jest czymś więcej niż ekspozycją przedmiotów związanych z regionem Beskidu Śląskiego. Chata na Szańcach to przede wszystkim żywa galeria tradycyjnej twórczości Górali Śląskich. Codziennie o zachodzie słońca z balkonu galerii rozchodzą się najpiękniejsze dźwięki trombity. Tadeusz Rucki wierzy, że pewnego dnia usłyszy odpowiedź na swoje wołanie, a echo przyniesie wiadomość od górali z sąsiednich wzgórz.

————————————————————————————————————————-

Galerie výtvarného umění „Chata na Szańcach” byla založena před téměř dvaceti lety se soukromé iniciativy Tadeusz Ruckiego. Původně byl dům se nachází v zahájení, jen budova postavená v roce 1997, ve kterém dva pokoje určený na regionální výstavu obrazů. Pokoje jsou mimo jiné sochy, obrazy, keramika Justine Lodzinski, koniakowską inspiroval krajky a krajky zboží. Některé výrobky je možné zakoupit na místě.
Největším lákadlem galerie jsou regionální nástroje, vyrobené Tadeusz Ruckiego a zobrazí se v galerii. Patří mezi ně Pastýřská rohy, alpské rohy, trombita.
Každý rok v létě, ve srubu na Szańcach hraje trombitach soutěž, kde můžete vyhrát nástroj vyrobený Tadeusz Ruckiego.
Krajská galerie výtvarného umění je více než na výstavu objektů spojených s oblastí slezských Beskyd. Chata na Szańcach žijící především tradiční Galerie výtvarného umění Śląskich horolezců. Každý den při západu slunce z balkonu galerie rozšířila trombita nejkrásnější zvuky. Tadeusz Rucki věří, že se jednoho dne dozví odpověď na vaše volání, a vypíše zprávu o horalů z okolních kopců.

dane kontaktowe / kontakt na výrobce:

Chata na Szańcach
Koniaków 662
43-474 Koniaków,
(+48) 855 70 70
www.chatanaszancach.fm.interia.pl

FRYDERYK FIRLA, LUTNICTWO / HOUSLAŘSTVÍ

Wykonuję instrumenty współczesne oraz rekonstrukcje i kopie instrumentów historycznych.
W mojej pracowni powstają unikatowe, koncertowe instrumenty muzyczne o cechach własnego stylu, brzmienia i wzornictwa oraz niestandardowe modele gitar realizowanych na zamówienie klienta.
Specjalizuję się w produkcji instrumentów szarpanych. Prowadzę również działalność usługową, która obejmuje naprawę i korektę wszystkich instrumentów lutniczych.
Lutnictwo jest moim wyuczonym zawodem oraz osobistą pasją. Naukę rozpocząłem w 1986 r. w pracowni doświadczonego lutnika. W latach 1987 – 1990 kontynuowałem naukę w Krajowej Spółdzielni Instrumentów Muzycznychj „TON” gdzie zdobyłem kwalifikacje do wykonywania zawodu

————————————————————————————————————————

Dělám moderní nástroje a rekonstrukce a kopie historických nástrojů.
V mém ateliéru vytvořili jedinečné, živé hudební nástroje s charakteristikami, jejich vlastní styl, zvuku a designu, a vlastní kytarové modely realizovaných na objednávky zákazníka.
Specializující se na výrobu drnkací nástroje. Také spustit službu, která zahrnuje opravy a seřízení všech nástrojů housle tvorby.
Housle tvorby je naučil povolání, a můj osobní vášeň. Začal jsem učit v roce 1986 v ateliéru zkušeného houslař. V letech 1987 – 1990 pokračoval ve studiu na Národní družstevní Instruments Muzycznychj „TON”, který vyhrál kvalifikaci pro práci

dane kontaktowe / kontakt na výrobce:
43-400 Cieszyn ul. Skrajna 7 d
tel.: + 48 505 267 203 •- wskazany kontakt telefoniczny
e-mail: e-mail:f.firla@gmail.com, www.firlaguitars.com

DAGMAR LACHMANOVÁ, TRADIČNÍ PERNÍK / TRADYCYJNY PIERNIK

Medové pečivo podobné tradičnímu perníku znají jako oblíbenou pochoutku lidé téměř na celém světě. Ale jen u nás, v srdci Evropy, bývá perníkové srdce zároveň typickým dárkem z lásky a pro radost. A opravdu jen u nás je „perníkářství” často nejen pekařským, ale také uměleckým řemeslem.

Perníkářkou byla už moje maminka a dnes také má sestra. Perník má tedy v naší rodině dlouhou tradici. Ta spočívá v používání stejné receptury, stejné techniky malování a stejné jednoduché kombinace dvou barev – bílé a jemné růžové.
Můj osobní vztah k perníku byl proto vytvářen na jedné straně právě rodinnou tradicí. A na straně druhé pak mým silným, dlouholetým vztahem k folklóru, zejména z oblasti Slezských a Moravskoslezských Beskyd. Inspiraci jsem tedy vždy hledala v lidových motivech Valašska, Lašska a Těšínského Slezska.
Před několika lety jsem se přistěhovala do zdejšího, folklórně velmi živého, malebného regionu na česko – slovensko – polském pomezí. A cítím, že místní „gorolské” motivy mým perníkům také velmi sluší…

—————————————————————————————————————————

Pieczywo miodowe, podobne do tradycyjnego piernika, jako ulubiony smakołyk znają ludzie właściwie na całym świecie. Lecz tylko u nas, w środku Europy, piernikowe serca bywają jednocześnie prezentem z miłości i do sprawiania radości. Piernikarstwo u nas jest często nie tylko piekarskim, ale także wręcz artystycznym rzemiosłem.

Piernikarką była już moja mama. Dziś również moja siostra. Piernik posiada więc w naszej rodzinie długoletnią tradycję. Polega ona na zastosowaniu tej samej receptury, takich samych technik malowania oraz tej samej prostej kombinacji dwóch kolorów – białego i delikatnego różu.
Mój osobisty stosunek do piernika był dzięki temu wytwarzany z jednej strony właśnie dzięki rodzinnej tradycji, z drugiej zaś, poprzez mój wieloletni związek z folklorem, zwłaszcza z okolic Beskidu Śląskiego i Śląsko – Morawskiego. Inspiracji poszukiwałam w motywach ludowych Wołoszczyzny i Laszczyzny Morawskiej oraz Śląska Cieszyńskiego.
Kilka lat temu przeprowadziłam się do tutejszego, pod względem folkloru bardzo żywego, malowniczego regionu na czesko – słowacko – polskim pograniczu i czuję, że miejscowe „góralskie” motywy bardzo pasują do moich pierników…

dane kontaktowe / kontakt na výrobce:

739 95 Bystřice nad Olší 766
tel.: +420 608 441 037 • wskazany kontakt telefoniczny
e-mail: dagmar.lachmanova@seznam.cz,
www.tradicnipernik.eu

CHATA JANA KAWULOKA Z ISTEBNEJ / REGIONÁLNÍ SÍŇ JANA KAWULOKA

Chata Kawuloka jest przykładem tradycyjnego budownictwa drewnianego w Beskidzie Śląskiem. Obiekt pochodzi z 1883 roku. Pierwszymi mieszkańcami chaty byli dziadkowie Zuzanny Kawulok. Wnętrze domu to tradycyjny układ: izba czarna, sień i izba biała. Z sieni prowadzą schody do kamiennej piwnicy ze studzienką. Piwnica rozciąga się pod powierzchnią całego domu. Czarna izba była pomieszczeniem, w którym toczyło się codzienne życie, a centrum stanowił piec z otwartym paleniskiem tzw. kurlawy piec, który stoi w izbie od samego początku istnienia chaty.

Wnętrze izby to tradycyjne wyposażenie i kolekcja instrumentów ludowych, które wykonywał Jan Kawulok, m.in. gajdy śląskie, piszczałki, fujarki pasterskie, trombity, rogi pasterskie. Jan Kawulok był nie tylko świetnym muzykiem, ale również gawędziarzem. To z jego inicjatywy doszło do założenia Izby Regionalnej. W pierwszych latach powojennych zdał sobie sprawę z wyjątkowości tego miejsca, już wówczas niewiele było tego typu wnętrz mieszkalnych z oryginalnie urządzonym wnętrzem – w tym momencie zrodziła się idea zachowania budynku dla pokoleń. We wnętrzu białej izby znajdują się stare krosna pochodzące z 1837 roku, działające do dnia dzisiejszego. Jan Kawulok był zakochany w folklorze, oprócz robienia  instrumentów, sam stworzył niektóre meble znajdujące się do dzisiaj w chacie.

Pierwszym przewodnikiem w chacie był Henryk Hombek z Wisły. W 1962 zaczęły przychodzić pierwsze wycieczki. Oprócz wycieczek z Polski, chatę odwiedzali i odwiedzają ludzie z całego świata.

Obecnie opiekunką Izby Regionalnej jest Zuzanna Kawulok, córka Jana Kawuloka, która jeszcze swoje dzieciństwo spędziła w chacie. Kustoszem Chaty Kawuloka jest Janusz Macoszek.

Chata to miejsce, w którym żyje tradycja i muzyka beskidzka, której można posłuchać w trakcie organizowanych tam prelekcji. Obecnie Chata Kawuloka to jedna z największych atrakcji turystycznych Beskidu Śląskiego.

——————————————————————————————————————–

 

 Zuzanna Kawulok                                                                                                          43-470 Istebna 824, tel: 033 8556 231

Kustosz: Janusz Macoszek                                                                                       Telefon: 790 26 28 29 email: chatakawuloka@gmail.com

Muzeum czynne /  Otevírací hodiny Muzea                                                                    Dla grup zorganizowanych powyżej 10 osób.                                                                      W dni robocze od 9.00 – 14.30, w weekend od 10.00 – 16.00, w czasie sezonu od 10.00 – 17.00.                                                                                                                              Godziny zwiedzania dla osób indywidualnych poniżej 10 osób: od 12.00 do 13.00.

BYTOW LUCYNA, BIBUłKARSTWO, KORONCZARSTWO / PAPÍROVÉ KVĔTINY, VÝROBA KRAJKY

Lucyna Bytow mieszka w Koniakowie Rastoce w domu nauczyciela. Jest rodowitą Koniakowianką. Bibułkarstwem zaczęła zajmować się już w dzieciństwie, gdy wykonywała dla rodzeństwa ozdoby na „połaźniczki”. Inspiracji poszukuje w świecie przyrody – tworzy kwiaty, liście, szyszki itp.  Bibułkarstwo to jej hobby, wykonane przedmioty stają się prezentami dla bliskich i przyjaciół.
Pracuje na bibule włoskiej, gdyż jej zdaniem jest ona bardziej plastyczna i daje się rozciągać. Swoje prace prezentuje podczas różnych wystaw, m. in. w Gminnym Ośrodku Kultury w Istebnej oraz w PZKO w Jabłonkowie.

Lucyna Bytow jest nauczycielką w szkole podstawowej, ale równocześnie wykonuje wiele prac na rzecz społeczności lokalnej. Próbuje zaszczepić u najmłodszych pasję do bibułkarstwa i heklowania. To właśnie wykonywanie koronek jest jej drugą rękodzielniczą pasją, którą zajmuje się już 30 lat. Prowadzi kółko bibułkarstwa w Ognisku Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie. Jej wychowankowie osiągają sukcesy na różnych konkursach. Jest także pomysłodawcą i założycielem izby regionalnej w szkole w Rostoce. Prowadzi również warsztaty z bibułkarstwa i heklowania dla dzieci i nauczycieli w szkołach. Prezentuje swoje umiejętności przy różnych okazjach takich jak Góralskie Święto w Jabłonkowie.
Lucyna Bytow bardzo chętnie prezentuje swoje pasje i jej efekty. Można u niej obejrzeć proces wykonywania pięknych ozdób z bibuły i koronki. Chętni mogą również nabyć jej wyroby rękodzielnicze.

————————————————————————————————————————

„Háčkuji čepce k lidovému kroji a sváteční dekorace. Velký zájem je také o oděv z krajky – halenky, šaty (také svatební), rukavice, čepice, pásky a náhrdelníky. Barvu a střih si zákazník vybírá sám,” říká paní Lucyna Bytow.

Háčkované výrobky od Lucyna Bytow:
„Heklowaniem” – háčkováním se pani Lucyna zabývá více než 35 let. Tradiční koňakovské krajky jsou bílé nebo béžové barvy. Ubrousky jsou kulaté, oválné, obdélníkové nebo čtvercové a můžou být libovolně velké, podle přání zákazníka. Používám tenký turecký kordonek o tloušťce 50, proto jsou také krajky mistrné a jemné. Zajímavostí je, že každý prvek se háčkuje zvlášť. Kromě čepců, halenek, šatů a ubrusů háčkuji také sváteční ozdoby – vánoční zvonečky, andílky, hvězdičky, sněhuláky a velikonoční zajíčky, kuřátka, vajíčka.

 

dane kontaktowe / kontakt na výrobce:

43-474 Koniaków 130
Tel. +48 33 855 67 14; praca +48 33 855 64 96
Terminy do uzgodnienia telefonicznie

BRONISŁAW PLINTA, SZEWSTWO / ŠEVCOVSTVÍ

szewcPan Bronisław w zawodzie szewca pracuje od 14-tego roku życia i nie zamierza z tego rezygnować. Dziś ma 83 lata.                                            Bardzo lubię swoją pracę. Trzeba pracować, a w tym jestem najlepszy. Po prostu mam do tego chęci. Jak zdrowie dopisuje, to i cały dzień w warsztacie coś dłubię.                           Urodził się w Kozakowicach. Na szewca kształcił się już od najmłodszych lat.                  Za czasów okupacji, gdy kończyło się szkołę podstawową, trzeba było podać w jakim zawodzie będzie się chciało pracować. Wujek był szewcem. Była to praca, którą można wykonywać w domu, dlatego zachciałem zostać szewcem. Kiedyś wszystko robiło się ręcznie. Potem kupiłem jedną maszynę, która służy mi do dnia dzisiejszego. Swego czasu po skórę jeździłem do Chełmka. Trudno było cokolwiek wtedy dostać .                            Pan Plinta szył sportowe kombinezony do Niemiec, motokrosowe buty do Warszawy oraz buty dla zespołu tańca do Włoch.W cieszyńskim warsztacie szewc osobiście dokonuje wszystkich napraw, począwszy od podklejenia podeszwy czy obcasa, poprzez wymianę fleków i zelówek, aż po renowację zniszczonych czy zaniedbanych butów, wszywanie suwaków, uzupełnianie ubytków, wszelkiego rodzaju przeróbek, rozciągania czy rozszerzania obuwia. Wykonuje również usługi kaletnicze, takie jak przeróbki czy naprawa toreb, torebek, pasków oraz innych wyrobów galanteryjnych. Szyje również nowe buty na wzór, zamówienie.

————————————————————————————————————————

Pan Bronislaw práci v profesi od věku 14 let a nemá v úmyslu dát toto nahoru. Dnes je mu 83 let. Mám opravdu rád svůj práce. Musíš pracovat, a v tom, že jsem nejlepší. Mám jen tuto touhu. Jak zdraví je pěkné, to a celý den v výběry obchodů něco.                                  Narodil se v Kozakowicach. Na švec byl vzděláván od útlého věku. V době okupace, kdy základní škola skončila, bylo nutné určit, jak profese bude chtít pracovat. Můj strýc byl švec. Byla to práce, které můžete udělat doma, takže brzy se ocitl, který si přeje být švec. Jednou jsem dělal všechno ručně. Pak jsem si koupil stroj, který slouží mi k tomuto dni. Svého času, když jsem šel do Chelmek kůži. Bylo těžké dostat něco potom. Pan Plinta sportovní ušité obleky do Německa do Varšavy motocyklových bot a bot pro taneční tým na Itálie.W Těšíne obchodě ševcovského v osobě veškeré opravy, a to od jediného nebo pata lepeni výměnou fleków a podrážky, k obnově poškozených nebo zanedbané boty šití jezdce, vyplňování dutin, všechny druhy úprav, strečink a rozšiřování obuv. Kabelky provádí i služby,ako přepracování nebo opravy tašek, peněženek, pásků a dalších galanterie. Také šije jako nové boty, řád.

.dane kontaktowe / kontakt na výrobce:

43-400 Cieszyn, ul. Zaleskiego 14
tel.: +48 33 852 37 60
wskazany kontakt telefoniczny

ANDRZEJ MALEC, WYROBY Z KOŚCI / OZDOBNÉ A UŽITKOVÉ VÝROBKY Z KOSTÍ

Pracownia galanterii artystycznej istnieje od 1986r., oferując niepowtarzalne wyroby z surowców naturalnych w stylu rustykalnym. Podstawowymi surowcami służącymi do wyrobu rękodzieła są: kość, róg, skóra i drewno, połączone naszą wyobraźnią i pasją tworzenia. Preparowane i przetwarzane unikalnymi metodami obróbki ręcznej przez rzemieślników-artystów, tworzą jedyny w swoim rodzaju wyrób rękodzieła artystycznego. Oferta obejmuje wyroby wykonane wyłącznie na drodze obróbki ręcznej, poczynając od surowego materiału aż do ostatniej fazy wykończenia.

Cały asortyment wyrobów powstaje według projektów stworzonych w naszej pracowni. Dzięki starannej pracy rzemieślników nasze wyroby są nie do skopiowania w produkcji seryjnej. Jednocześnie mamy możliwość dostosowania wzornictwa do wymagań naszych klientów.

———————————————————————————————————————–

Celý sortiment výrobků vzniká podle vlastních projektů. Zásluhou kvalitní práce řemeslníků, jsou naše výrobky zcela originální a nelze je kopírovat. Zároveň jsme schopni vyhovět našim zákazníkům a vyrobit výrobek podle jejich přání.
Dílna umělecké galanterie MALEC již od roku 1986 vyrábí jedinečné rustikální výrobky z přírodních materiálů. Základní surovinou ve výrobě těchto rukodělných výrobků je: kost, rohy, kůže a dřevo ve spojení s nápaditostí, kreativitou a nadšením pro tvořivost. Zpracované materiály jsou dále unikátním způsobem ručně upravovány řemeslníky – umělci, kteří vytvářejí originální rukodělné výrobky. „Naše nabídka zahrnuje pouze ručně vyráběné výrobky, a to ve všech fázích jejich výroby.“

dane kontaktowe/kontakt na vyrobce

434 50 Ustroń ul. Wiślańska 27                                                                                           tel.: +48 338 541 766,  +48 515 944 132, +48 509 330 165
biuro@malec-art.eu,   www.malec-art.eu
wskazany kontakt telefoniczny

 

ANDRZEJ BERNACZEK, SZLIFOWANIE KRYSZTAŁÓW / BROUŠENÍ KŘIŠŤÁLŮ

Andrzej Bernaczek zajmuje się szlifierstwem. Zdobi kryształy, szkło sodowe, szyby. W jego zbiorach znajdziemy piękne kieliszki, dzbany, wazony. Graweruje pamiątkowe puchary, tabliczki. Nadaje każdej rzeczy swój osobisty charakter.
Nie urodziłem się tutaj, ale to tu znalazłem swój „dom”. Kiedyś w Jaworzynce była szlifiernia, niestety od dwudziestu lat jest nieczynna.Szkołę kończyłem na Dolnym Śląsku, potem zrobiłem papiery mistrzowskie, miałem też uczniów w Wiśle, którym przekazywałem wiedzę na temat szlifierstwa. 

Mam swoją pracownię, ale już od paru lat tworzę tam rzeczy tylko okazjonalnie. Prezenty dla bliskich, dary dla przyjaciół z zagranicy. Mam jednak plan, żeby znowu ją uruchomić, ale największy problem jest z kwaszeniem kryształów. Najbliższa huta, która posiada kwasownię, jest w Zawierciu.
Po zrobieniu wzorów, do których używa odpowiednich kamieni o różnych profilach, trzeba taki kielich wytrawić w dwóch kwasach: siarkowym i fluorowodorowym, żeby nabrał połysku. Potem robi się kolejne wzory, które pozostają matowe.

———————————————————————————————————————-

Andrzej Bernaczek zabývá szlifierstwem. Zdobený krystaly, Sklo sodného. V jeho sbírce najdeme krásné brýle, džbány, vázy. Vyrýt pamětní poháry, talíře. Dává každému, co jeho osobní povahu.
Nenarodil jsem se zde, ale to je místo, kde jsem našel „domov”. Poté, co v Jaworzynka byla dřina, bohužel posledních dvacet let se nieczynna.Szkołę dokončena v Dolním Slezsku, pak cenné papíry master jsem, měl jsem student v průběhu řeky Visly, která byla průchozí znalost szlifierstwa.

Mám své vlastní studio, ale mám několik let, kdy jsem dělat věci občas. Dárky pro blízké, dárky pro přátele ze zahraničí. Nicméně, mám v plánu spustit znovu, ale největší problém je s kvašení krystaly.Nejbližší mlýn, který má kwasownię je v Zawiercie.
Poté, co vzal design, který používá vhodné kameny s různými profily, tak jste strávili pohár ve dvou kyselin sírové a fluorovodíkové, vzal lesk. Pak se dostane více návrhů, které zůstávají neprůhledné.

dane kontaktowe / kontakt na vyrobce

43-476 Jaworzynka 66
tel.: +48 504 557 656 wskazany kontakt telefoniczny
e-mail: kugler553@interia.pl