MARCIN KOHUT, TRADYCYJNE BUDOWNICTWO DREWNIANE, MEBLE REGIONALNE / TRADIČNÍ DŘEVĚNÉ STAVITELSTVÍ, REGIONÁLNÍ NÁBYTEK

Zainteresowanie drewnem odziedziczył po ojcu, to on wytyczył w pewien sposób kierunek jego pracy zawodowej.Zajmuje się głównie tradycyjnym budownictwem drewnianym, a także wytwarzaniem mebli regionalnych.
Drewno, budownictwo drewniane to moja pasja. Wiele jeżdżę, głównie po terenie Podhala, Beskidu Śląskiego. Tylko w ten sposób wciąż mogę się rozwijać. Dużo rozmawiam z ludźmi. Na terenie Trójwsi, Beskidów budownictwo drewniane dopiero sie odradza. Obecnie to najbardziej tradycyjne budownictwo drewniane to zaledwie ułamek całego budonictwa z drewna. reszta to w dużej mierze budownictwo szkieletowe. Jako wykonawca szukam zawsze rozwiązań najprostszych, tradycyjnych.

———————————————————————————————————————

Zájem o dřevo zdědil po svém otci, on vydláždil cestu, tak jeho práce zawodowej.Zajmuje hlavně tradiční dřevěnou konstrukci a regiony výrobu nábytku.
Dřevo dřevěná architektura je moje vášeň. Hodně cestuji, zejména po Podhale Slezské Beskydy. Pouze tímto způsobem lze stále vyvíjet.Mnoho mluvit s lidmi. Na Trójwsi, dřevěných konstrukčních Beskyd teprve zotavuje. V současné době je nejvíce tradiční dřevěné architektury je pouze zlomek budonictwa dřeva.zbytek je z velké části skeletu stavby. Jako umělec jsem hledal nejjednodušší řešení je vždy tradiční.

Dane kontaktowe/Kontakt na výrobce:

43-470 Istebna 1016,
tel.: +48 502 097 870
e-mail: markos@markosdesign.pl
www.marcosdesign.pl

ZBIGNIEW WAŁACH, BUDOWA INSTRUMENTÓW LUDOWYCH / VÝROBA LIDOVÝCH NÁSTROJŮ

Od najmłodszych lat interesował się muzyką własnego regionu. Nie mogło z resztą być inaczej. Wychował się bowiem w niezwykłym domu. Domu, w którym atmosferę przesiąkniętą sztuką tworzyli sami artyści; wielki plastyk, Jan Wałach wraz z braćmi muzykami. Najpierw trafił do zespołu folklorystycznego „Koniaków”, w którym zaczął grać na skrzypcach. Z czasem stworzył własną kapelę „Wałasi”, której liderem i prymistą jest do dnia dzisiejszego.  Z kapelą objeździł  pół świata. Muzykę Beskidu Śląskiego w jego wykonaniu słuchano i podziwiano między innymi w Indiach, Maroku, a także na dworze Królowej Belgii. Swoją muzyką uświetnił uroczystości towarzyszące wejściu Polski do Unii Europejskiej.
Był wielokrotnie zapraszany na spotkania z Prezydentami RP do Zameczku w Wiśle. Współpracował w wieloma muzykami światowej sławy. Koncertował z Józefem Skrzekiem, braćmi Pospieszalskimi, Stanisławem Deją. W 2004 roku zdobył prestiżową nagrodę im Oskara Kolberga.
Na przestrzeni ponad dwudziestu lat pracy w Ognisku Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie i Gminnym Ośrodku Kultury w Istebnej, wykształcił liczne grono młodych muzyków.  Jest pomysłodawcą i współtwórcą Festiwalu Gajdoszy i Dudziarzy, który wpisał się na stałe w kalendarz istebniański. Obecnie, jako jedyny zajmuje się budową tych instrumentów.

——————————————————————————————————————–

Od útlého věku se jeho zájem o hudbu regionu. Tam by mohlo být odlišné od zbytku. Vyrůstal v mimořádné skutečnosti domova. Dům, kde atmosféra ponořený do umění umělců samotných vytvořených, jako veliký umělec, John Valach a jeho bratři hudebníků. Nejprve přišlo folklorní soubor „Koniaków,” ve kterém on hrál na housle. V době, on vytvořil jeho vlastní kapelu „Wałasi”, jehož vůdce a prymistą je k tomuto dni.Kapela objeździł na druhém konci světa. Slezské Beskydy hudba v jeho provedení poslouchal a obdivoval mimo jiné, Indie, Maroka, a soud Královny Belgie. Jeho hudba zdobily obřad doprovázející polské přistoupení k Evropské unii.
On byl často zván na setkání s předsedy Polské republiky na zámku v řeky Visly. Spolupracoval s mnoha světoznámými hudebníky. Vystupoval s Józefem Skrzek, Pospieszalskimi bratři, Stanislaw Deja. V roce 2004 získal prestižní Oskar Kolberg.
Pro více než dvacet let v Hearth mimoškolní práce v Koniaków Městského kulturního centra v Istebné, vyvinula velkou skupinu mladých hudebníků. On je původcem a co-Festiwalu Gajdoszy a dudáků, kteří trvale zapsané v kalendáři Istebna. V současné době, pouze jeden podílely na výstavbě těchto nástrojů.

Dane kontaktowe/Kontakt na výrobce:

dane kontaktowe:
43-470 Istebna 725
tel. + 48 513 043 431
e-mail: zbigniewwalach@wp.pl

STANISLAV BASELIDES, RUČNÍ VÝROBA ZDOBENÝCH HOLÍ ZE SAMOROSTŮ / RĘCZNY WYRÓB ZDOBIONYCH PALIC

Swoją historię ma każda z ręcznie wyrabianych „palic” czyli góralskich lasek, których autorem jest Stanislav Baselides. Zdobią je motywy zwierzęce, roślinne, jak i zaczerpnięte z górskiej przyrody.
Ręczny wyrób zdobionych „palic”to wielka pasja Pana Stanislava. Zajmuję się tym sześć lat. Wykonanie jednej „palicy”zajmuje mu około dwóch tygodni. Najczęściej pojawiają się na mych wyrobach motywy związane z Beskidami.

——————————————————————————————————————

Ruční výroba z místní dřeviny s motivy zvěře, rostlin a horské přírody.                           Jsem v tomto šest let. Zavedení „palicy” trvá  asi dva týdny. Se nejčastěji objevují na mých motivů souvisejících produktů Beskydy.

Dane kontaktowe/Kontakt na výrobce:

Republika Czeska, 739 91 Jablunkov Sadová 618
tel.: +420 604 838 622 • wskazany kontakt telefoniczny
e-mail: moniasek.b@seznam.cz

MAZUR BRONISŁAW, PRACOWNIA RZEŹBIARSKA / DŘEVOŘEZBA

Twórca ludowy, rzeźbiarz. Pochodzi z Cieszyna, zajmuje się głównie rzeźbą satyryczną, a także pracami renowacyjnymi. Z wykształcenia jest technologiem obróbki szkła. Od 30-stu lat pracuje zawodowo. Rzeźbą interesował się już od dzieciństwa, kiedy to samodzielnie rozpoczął swoje pierwsze próby rzeźbiarskie. Jako młody chłopak reprezentował miasto Cieszyn na wystawach rzemiosł artystycznych, podczas których odnosił sukcesy. To dało mu możliwość otworzenia w Cieszynie własnej pracowni. Warsztat rzeźbiarski kształtował u wielu znakomitych rzeźbiarzy, co z kolei pozwoliło na rozwinięcie techniki i stworzenie własnego stylu.

Jego dzieła są pojedynczymi egzemplarzami, nie zajmuje się on wytwórczością hurtową. W swojej sztuce często nawiązuje do tradycji Śląska Cieszyńskiego. Rzeźby są komunikatywne dzięki czemu łatwo trafiają do odbiorcy. Większość trafia poza granice naszego kraju, m. in. do Francji, Anglii, Stanów Zjednoczonych. Rzeźba jest pasją Bronisława Mazura, nie wyobraża on sobie życia bez swojego warsztatu. Serdecznie zaprasza do swej pracowni.

————————————————————————————————————————-

Lidový umělec, dřevořezbar . Pochází z Těšína, se zabývá především satirické dřevořezbarstvi, stejně jako rekonstrukční práce. Cvičil se jako technolog obrábění skla. Vzhledem k tomu, 30-leté období zaměstnání. Zájem o dřevořezbarstvi od dětství, kdy začal svůj první pokusy na dřevořezbe. Jako mladý chlapec reprezentoval město Cieszyn na výstave umění a řemesla .To mu dalo možnost otevřít své vlastní studio v Těšíně. Swuj Svoje remeslo  s mnoha významnými dřevořezbarami, což umožnily vyvinout technologii a vytvořit si vlastní styl.

Dane kontaktowe/Kontakt na výrobce:
43-400 Cieszyn, ul. P. Stalmacha 20
tel. +48 33 851 13 22
Wskazany kontakt telefoniczny.

WAŁGA JERZY, RUSZNIKARSTWO / STŘELNÉ ZBRANĚ

Jerzy Wałga prowadzi w Cieszynie warsztat rusznikarstwa oraz renowacji i naprawy wyrobów dawnych.
Pan Jerzy pochodzi z rodziny o bogatych tradycjach rzemieślniczych. Jako pracownik CELMY miał możliwość obcowania w tamtejszej narzędziowni z osobami, od których nauczył się starych rękodzielniczych technik obróbki metalu i innych materiałów. Interesował się historią Śląska Cieszyńskiego oraz dawną bronią. To zainspirowało go do podjęcia prób wyrobu charakterystycznej dla Śląska Cieszyńskiego broni palnej nazywanej Cieszynką, której tradycje sięgają XVI wieku. Jerzy Wałga opisuję ją tymi słowami: „to broń palna na ptactwo siedzące, bardzo pięknie zdobiona kością słoniową, masą perłową, mosiądzem, srebrem – w zależności od tego co rzemieślnik miał w swoim warsztacie – zdobienia przedstawiały sceny myśliwskie, mitologiczne, ornamenty roślinne, z uwzględnieniem kwiatu cieszynianki, który rośnie tylko w naszym regionie. Cieszynka ma zamek kołowy bardzo bogato zdobiony, kaliber przeważnie 9 mm, strzelano z niej wykorzystując zarówno śrut, jak i kule”.
Pan Jerzy renowuje i naprawia broń palną oraz białą będącą własnością muzeów, a także realizuje zamówienia indywidualne na wykonywane współcześnie cieszynki. Swoim egzemplarzom nadaje indywidualny charakter, każda wykonana przez niego strzelba jest inaczej zdobiona, zostają zachowane te elementy, które utrwalone są przez wielowiekową tradycję cieszyńskiego rusznikarstwa. By zobaczyć piękne strzelby i posłuchać związanej z nimi historii należy odwiedzić pracownię Pana Wałgi przy Starym Targu w Cieszynie. Cieszynki cieszyńskiego rusznikarza znajdują się obecnie w zbiorach muzealnych oraz prywatnych w kraju i zagranicą. W roku 2011 na specjalne zamówienie Kancelarii Prezydenta RP Pan Jerzy wykonał specjalny egzemplarz Cieszynki.                               Od 2011 roku dzięki staraniom rzemieślnika w części jego pracowni powstała Izba Cieszyńskich Mistrzów gdzie poznać można historię i sylwetki cieszyńskich rzemieślników. Pan Jerzy chętnie oprowadzi po Izbie oraz opowie o rzemieślnikach z których  kilku znał jeszcze osobiście.
Jerzy Wałga zajmuje się także naprawą i renowacją wyrobów dawnych takich jak stare żyrandole, zabytkowe bicykle itp.oraz naprawą sprzętu sportowego.

———————————————————————————————————————–

Jerzy Wałga vede v Tesine obchodě puškařství, opravy a rekonstrukce starých výrobku.
Wałga pochází z rodiny s bohatou řemeslných tradic. Jako zaměstnanec měl příležitost obci CELMY v místní nástroj osob, od kterých se dozvěděl staré řemeslné techniky, kovu a dalších materiálů. Měl zájem o historii Těšínského Slezska a starých zbraní. To ho inspirovalo, aby se testování charakteristiku Těšínského Slezska s názvem Cieszynka střelné zbraně, jejíž tradice sahají až do šestnáctého století. Jerzy Wałga popsat těmito slovy: „Střelné zbraně jsou ptáci sedí velmi krásně zdobené slonovinou, perleti, mosazi, stříbra – v závislosti na tom, co řemeslník byl ve své dílně – zdobení zobrazené loveckých scén, mytologických, okrasných rostlin, s cieszynianka včetně květ, který roste pouze v našem regionu. Cieszynka zamknutí je velmi ozdobený, většinou ráže 9 mm, střílel používat jak výstřel a kulky. ”
Pan George renowuje a opravy střelné zbraně a bílé vlastnictví muzea a realizuje individuální objednávky uskutečněné oslavy dnes. Vhodné pro kopíruje jeho individuální charakter, každý z jeho puška je vyzdoben jinak, jsou zachovány ty prvky, které jsou opraveny v staletou tradicí Těšínského odborníka. Chcete-li zobrazit a poslouchat krásnou brokovnice související příběhu, navštivte dilny Wałgi v Těšíně.  V roce 2011, na požádání Kanceláři prezidenta RP  udělal zvláštní kopii Cieszynki. Od roku 2011, díky úsilí mistra v jeho dílně byl součástí „Izba Cieszyńskich Mistrzów”, kde se můžete dozvědět o historii   řemeslníků Těšína . Pan Jerzy bude doprovázet šťastný mluvit o domě a řemeslníků, které jsou více osobně znal

Dane kontaktowe/Kontakt na výrobce:
43-400 Cieszyn, Stary Targ 2
Tel. +48 33 852 15 02
+48 603 217 533

e-mail: walga@neostrada.pl
Otwarte: poniedziałek – piątek, 8.00 – 16.00 (przerwa od 13.00 do 14.00)

PIECZONKA WIKTOR, JUBILERSTWO – FILIGRAN CIESZYńSKI / ZLATNICTVÍ – TĚŠÍNSKÝ FILIGRÁN

Wiktor Pieczonka urodził się w Cieszynie w 1927 roku. Od dzieciństwa przejawiał zainteresowanie pracami, które wymagały dużej precyzji. Postanowił za namową ojca pracującego jako zegarmistrz, terminować u znajomego jubilera Horaka. W 1942 roku zaczął uczyć się zawodu, w którym pracuje do dnia dzisiejszego.
Wiktor Pieczonka jest znawcą tradycyjnej kultury regionu, chętnie opowiada o swoich pracach i związanej z nimi historii. Wyrabia odlewane i filigranowe elementy do stroju cieszyńskiego. Na początku swej jubilerskiej działalności wytwarzał je dla osób prywatnych, które zamawiały poszczególne części do stroju cieszyńskiego. Później zaczął uzupełniać wzory dla cieszyńskiego i bytomskiego muzeum. Obecnie realizuje zamówienia indywidualne i dla instytucji.
Pasy do kobiecego stroju oraz inne elementy strojów pan Wiktor wraz z Synem Marcinem wykonuje na podstawie starych wzorów, które znajdują się w rodzinnym archiwum. Wykonanie filigranowego pasa zajmuje panu Wiktorowi około miesiąca.
Prace z jego warsztatu znajdują się w zbiorach prywatnych oraz w garderobach zespołów folklorystycznych w kraju i zagranicą. Wystawiane były również podczas organizowanych w Cieszynie Skarbów z cieszyńskiej trówły.
Do pracowni jubilerskiej rodziny Pieczonków dotrzeć można podążając od cieszyńskiego rynku w kierunku kościoła ewangelickiego. Przy ulicy Wyższa Brama napotkamy za przystankiem autobusowym witrynę z misternymi wyrobami jubilerskimi.

————————————————————————————————————————-
Wictor Pieczonka se narodil v Těšíně v roce 1927. Od dětství ukázal zájem o práce, které vyžadují vysokou přesnost. On se rozhodl na naléhání svého otce pracoval jako hodinář klenotnictví učení při přítele Horáka. V roce 1942, on začal učit se profesi, kde pracuje dodnes.
Wictor Pieczonka je expert v tradiční kultuře regionu, ochotně mluví o své práci a historie jsou s nimi spojeny. Prohněťte obsazení a delikátní položky vybavit Cieszyn. Na začátku své šperky podnikání, které vytvářejí pro jednotlivce obstarat díly tak, aby vyhovovaly Cieszyn. Později začal doplňovat vzorce pro Cieszyn a Bytom muzeum. V současné době plní příkazy pro jednotlivce a instituce.
Provedení  filigránské pásu trvá asi měsíc.
Práce z dílny lze nalézt v soukromých sbírkách a skříní lidových skupin v zemi iv zahraničí. Exponáty byly také konala v Těšíne (Poklady z tesinske truhly)
Pro rodinné Pieczonków šperků workshopu může být dosaženo tím, že následuje směr trhu Těšín evangelického kostela.

Dane kontaktowe/Kontakt na výrobce:
43-400 Cieszyn
Ul. Wyższa Brama 16
Tel. +48 33 852 30 13
e-mail: marcin@pieczonkazlotnik.com , www.pieczonkazlotnik.com

ZBIGNIEW WAŁACH BUDOWA INSTRUMENTÓW LUDOWYCH / VÝROBA LIDOVÝCH NÁSTROJŮ

Od najmłodszych lat interesował się muzyką własnego regionu. Nie mogło z resztą być inaczej. Wychował się bowiem w niezwykłym domu. Domu, w którym atmosferę przesiąkniętą sztuką tworzyli sami artyści; wielki plastyk, Jan Wałach wraz z braćmi muzykami. Najpierw trafił do zespołu folklorystycznego „Koniaków”, w którym zaczął grać na skrzypcach. Z czasem stworzył własną kapelę „Wałasi”, której liderem i prymistą jest do dnia dzisiejszego.  Z kapelą objeździł  pół świata. Muzykę Beskidu Śląskiego w jego wykonaniu słuchano i podziwiano między innymi w Indiach, Maroku, a także na dworze Królowej Belgii. Swoją muzyką uświetnił uroczystości towarzyszące wejściu Polski do Unii Europejskiej.

Był wielokrotnie zapraszany na spotkania z Prezydentami RP do Zameczku w Wiśle. Współpracował w wieloma muzykami światowej sławy. Koncertował z Józefem Skrzekiem, braćmi Pospieszalskimi, Stanisławem Deją. W 2004 roku zdobył prestiżową nagrodę im Oskara Kolberga.
Na przestrzeni ponad dwudziestu lat pracy w Ognisku Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie i Gminnym Ośrodku Kultury w Istebnej, wykształcił liczne grono młodych muzyków.  Jest pomysłodawcą i współtwórcą Festiwalu Gajdoszy i Dudziarzy, który wpisał się na stałe w kalendarz istebniański. Obecnie, jako jedyny zajmuje się budową tych instrumentów.

——————————————————————————————————————

Od útlého věku měl zájem o hudbu svého regionu. Tam by mohlo být odlišné od zbytku. Vyrůstal v mimořádné skutečnosti domova. Dům, kde atmosféra ponořený v umění umělců samotných vytvořených, jako veliký umělec, Jan Wałach a jeho bratři hudebníki. Nejprve přišlo vstupeni v folklorní soubor „Koniaków,” ve kterém  hrál na housle. V době, on vytvořil jeho vlastní kapelu „Wałasi”, jehož vůdce a prymistą je k tomuto dni.Kapela cestoval poloviny světa. Hudba Beskidskeho Slezska   v jeho provedení poslouchali a obdivovali mimo jiné, Indie, Maroka, a soud Královny Belgie. Jeho hudba zdobila obřad doprovázející polské přistoupení k Evropské unii.

On byl často zván na setkání s předsedy Polské republiky na zámku v řeky Visly. Spolupracoval s mnoha světoznámými hudebníky. Vystupoval s Józefem Skrzekiem, bratři Pospieszalskimi , Stanislawem Deją. V roce 2004 získal prestižní cenu Oskara Kolberga.
On je původcem a spoluzakladatel festivalu  „Gajdoszy”, které trvale vepsaný je do kalendáře Istebna. V současné době, pouze jeden podílely na výstavbě těchto nástrojů.

 

dane kontaktowe:

43-470 Istebna 725

tel. + 48 513 043 431

e-mail: zbigniewwalach@wp.pl

MUZEUM JANA WAŁACHA W ISTEBNEJ / MUZEUM JANA WAŁACHA V ISTEBNEJ

2 września 2008 zostało założone Stowarzyszenie im. artysty Jana Wałacha w Istebnej, które ma na celu ochronę, przechowywanie oraz promocję dorobku artystycznego tego niezwykłego istebniańskiego malarza. Celem Stowarzyszenia jest zabezpieczenie spuścizny po Janie Wałachu, a zwłaszcza pracowni, domu rodzinnego wraz z otoczeniem, aby służyły głębszemu poznawaniu twórczości artysty oraz ochrona integralności i nienaruszalności twórczości Jana Wałacha, jak również o wiarygodny wizerunek artysty.
Poprzez naszą działalność chcemy podtrzymywać pamięć o osobie, jak również przywrócić do życia i w pełni udostępnić zwiedzającym pracownię Jana Wałacha. To magiczne miejsce usytuowane przy lesie na malowniczej polanie mieści ogromną ilość prac, obrazów, drzeworytów, rzeźb oraz wiele innych pamiątek z życia osobistego malarza, które można podziwiać.

———————————————————————————————————————

Sdružení. umělce Jana Wałacha v Istebnej bylo založeno 02.09.2008. Sdružení  je určeno k ochraně, obchodu a propagaci umělecké úspěchy této pozoruhodné malíře istebniańskiego.Cílem Sdružení je zajistit  dědictví Jana Wałacha, zejména dílny, rodinného domu a jeho okolí,  sloužit hlubšímu zkoumání práci umělce  a chránit integritu a nedotknutelnost díla Jana WaŁacha, stejně jako spolehlivý obraz o umělce.
Prostřednictvím našich aktivit chceme zachovat vzpomínku na člověka, stejně jako přivést zpět k životu dilnu Jana Wałacha. Toto kouzelné místo se nachází na malebném lesní mýtině, ma obrovské množství práce, obrazy, dřevoryty, sochy a mnoho dalších suvenýrů z  osobní života umělce, které si můžete vychutnat.

——————————————————————————————————————–

Jan Wałach (ur. 08 sierpnia 1884 r. w Istebnej – zm. 30 czerwca 1979 r. tamże) – malarz, grafik, rzeźbiarz i mistrz drzeworytu.
Góral z Beskidu Śląskiego, urodzony w istebniańskim przysiółku Andziołówka nr domu 294. Matką jego była Jadwiga Gorzołka z Istebnej, ojcem Paweł Wałach z Gródka. Po ukończeniu podstawowej państwowej Szkoły Ludowej w Istebnej (1890 – 1897), wstąpił do Polskiego gimnazjum prywatnego „Macierzy szkolnej” w Cieszynie (1897 – 1901). Naukę kontynuował w zakopiańskiej C.K. Szkole Zawodowej Przemysłu Drzewnego (1901-1903), m.in. rzeźbę u prof. Nalborczyka. Zdobywszy wiele uczniowskich wyróżnień, a przede wszystkim uznanie nauczycieli z Zakopanego udaje się po dalszą edukację artystyczną na studia w krakowskiej C.K. Akademii Sztuk Pięknych u profesora Józefa Mehoffera a także u prof. prof. Juliana Fałata, Ferdynanda Ruszczyca, Jana Stanisławskiego (1903-1908). W Akademii zdobywa srebrne medale za wybitne osiągnięcia w dziedzinie malarstwa oraz inne wyróżnienia. Po otrzymaniu stypendium mecenasów sztuki- rodziny Siemianowskich – studia uzupełniał w Paryżu (1908-1910) w Académie Julian, prywatnej szkole malarskiej słynnego Rodolphe Juliana i w pracowni Fernanda Cormona w L’École nationale supérieure des beaux-arts (ENSBA). Podczas podróży do Paryża i w czasie przejazdów na wakacje do domu zwiedza Wiedeń, Monachium, Norymbergę i Pragę. W czasie studiów wyjeżdża z kolegami w kwietniu 1909 roku na miesiąc do Rzymu i Genui. W 1910 r. wracając ze studiów z Paryża zatrzymuje się we Włoszech zwiedzając ponownie Rzym oraz Neapol, Wenecję, Ankonę, a następnie Triest, Rijekę i Budapeszt. Przez rok kontynuuje jeszcze studia w krakowskiej C.K. Akademii Sztuk Pięknych u profesora Józefa Mehoffera (1910/1911). Powraca w roku 1911 do Istebnej gdzie znalazł swoje miejsce na pracę twórczą, aż do końca życia. W dniu 24 sierpnia 1912 r. żeni się z Teresą Liboską w Wiśle. Z małżeństwa tego urodziło się 14 dzieci.

W dniu 28 listopada 1914 r. został powołany do wojska austriackiego. Dzięki opiece ze strony przełożonych – Polaków, zdobył stanowisko malarza i medaliera pułkowego. Z tego okresu największy rozgłos uzyskał obraz bitwy pod Gorlicami w 1915 roku, który przedstawiał zdobycie przez polskie pułki góry „Pustki”. Po 47 miesiącach służby 30 października 1918 roku został zwolniony z wojska. Otrzymał medal brązowy za waleczność, po wojnie został również odznaczony krzyżem zasługi (złotym z koroną).

Po 1918 r. w swoich pracach nawiązywał do tematów związanych z patriotycznym odrodzeniem Śląska Cieszyńskiego i przyłączeniem go do Macierzy (np. „Wkroczenie wojsk polskich do Cieszyna”, „Wiec w Jabłonkowie”). W 1921 r. buduje pracownię, która istnieje do dziś, stanowiąc obecnie galerię jego prac. W latach 1917 – 26 wygłaszał odczyty w Istebnej, uświadamiając ludność narodowo. W latach 1922- 1929 w twórczości jego dominują tematy religijne, wtedy to maluje szereg obrazów i wykonuje dużo rzeźb na zlecenie kleru. Wykonuje również malowidła ścienne do kościoła parafialnego w Istebnej.

W latach 1930- 31 powstaje cykl portretów górali – rysunki węglem. Rok 1933 jest znamienną datą w jego twórczości, wtedy rozpoczyna pracę nad drzeworytem, to typ drzeworytu langowego, materiałem jest drzewo gruszkowe. Okres dwudziestolecia międzywojennego upłynął pod znakiem intensywnej pracy artystycznej życzliwie ukierunkowywanej przez Jerzego Warchałowskiego. Był to okres szczytowego rozwoju jego twórczości.
Twórczość Jana Wałacha związana jest z Istebną, jej mieszkańcami, krajobrazem. Tematy te uwiecznił na płótnach w malarstwie olejnym, gwaszach, akwarelach, drzeworycie, rysunkach i rzeźbach, przedstawia w nich rozległy pejzaż Beskidu, chaty drewniane, wnętrza chat, prace górali, zabawy, obrzędowość, są one realistycznym dokumentem, już historyczno – etnograficznym. Lata okupacji hitlerowskiej upływały pod znakiem ustawicznego lęku i obaw o rodzinę i najbliższych. Pracuje pod czujnym okiem i nieustanną kontrolą żandarmów niemieckich, bo przecież synowie bronią Ojczyzny w A.K. i lasach kieleckich.
W latach pięćdziesiątych uznany przez władze komunistyczne za malarza religijnego, zostaje odsunięty od życia publicznego i artystycznego a nawet zapomniany. Pracuje wówczas intensywnie w swojej „samotni” powracając w replikach do dawnych tematów.
W 1976 r. z okazji 90- lecia urodzin ponownie pokazany światu przez film „Artysta spod Złotego Gronia” Reżyser Norbert Boronowski pokazał w nim człowieka u schyłku życia, zapominając o nim jako o malarzu. Wszystkie lata powojenne poświęca twórczości, maluje nieprzerwanie aż do swojej śmierci.
Debiutował wystawą rysunku w 1904 r. w Mińsku. „Odkryty” i systematycznie promowany przez swego długoletniego mecenasa, Jerzego Warchałowskiego, wystawiał później swe prace na wystawach zbiorowych w Krakowie, Katowicach i Warszawie. Znaczny rozgłos, również ze względu na całą gamę bardzo zróżnicowanych recenzji, przyniosła mu zorganizowana w 1934 r. pod protektoratem wojewody śląskiego Michała Grażyńskiego, wystawa indywidualna w Kamienicy Baryczków na Rynku Starego Miasta w Warszawie. Za granicą wystawiał głównie grafiki: w Paryżu (1937, brązowy medal za drzeworyty), Londynie, Amsterdamie,i w Chicago (w latach 1937-1939).
Technikami malarskimi stosowanymi przez Wałacha były malarstwo olejne i gwasz, rzadziej akwarela. Na swych obrazach, przedstawiał pejzaże, martwe natury i sceny rodzajowe. Szczególną sławę przyniosły mu natomiast rysunki i drzeworyty, w których utrwalał typy góralskie, architekturę, drobne scenki z życia beskidzkiej wsi oraz liczne tematy sakralne. Projektował witraże (m. in. do kościołów parafialnych w Chybiu, Goleszowie, do kościoła Jezuitów w Krakowie, i do kościoła w Jedliczach koło Jasła), kilka projektów nie zostało zrealizowanych. Zdobił wnętrza kościołów w Istebnej, Jaworzynce, Koniakowie (malowidła nie zachowane) i Wiśle (malowidła nie zachowane), dla wielu innych kościołów wykonał szereg obrazów olejnych. Zajmował się też rzeźbą sakralną, wykonał m. in. krucyfiksy z przedsionków Katedry Chrystusa Króla w Katowicach i kościoła garnizonowego w Radomiu. Człowiek – artysta, w swoim zakątku żył i tworzył ocalając dla potomnych zaginiony świat ich przodków.
Po wojnie tworzył samotnie i w zapomnieniu, nie opuszczając prawie swej istebniańskiej pracowni, a jego prace pojawiały się jedynie na prowincjonalnych wystawach. Dopiero w 1999 r. wielka wystawa retrospektywna dzieł artysty, zorganizowana przez Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach i eksponowana kolejno w Zabrzu, Katowicach, Koszycach, Krakowie, Zakopanem i znów w warszawskiej Kamienicy Baryczków, przywróciła go szerszemu ogółowi.
W wieku 95 lat umiera w swoim domku w Andziołówce nr. 293.
Pochowany jest na cmentarzu parafialnym w Istebnej.
W Istebnej na Andziołówce można zwiedzać Galerię J. Wałacha, prowadzoną przez córkę artysty, Barbarę Wałach.

Opracował: Jan Horyl

Dane kontaktowe Muzeum / Kontakt na muzeum                                                                   43 – 470 Istebna 293
Tel.: +48 33 855 72 01, +48 885 743 904                                                                                e-mail: walach0@op.pl,  www.janwalach.pl

 

MUZEUM BESKIDZKIE IM. A. PODżORSKIEGO W WIśLE / BESKYDSKÉ MUZEUM A. PODŻORSKIEGO VE WIŚLE

Dane kontaktowe/Kontakt;

Muzeum Beskidzkie im. A. Podżorskiego w Wiśle                                                      43-460 Wisła, ul. P. Stellera 1
Otwarte / otevřeno:
wtorek, czwartek, piątek, godz. 9.00 – 15.00,
środa godz. 9.00 – 17.00,
sobota – niedziela godz. 10.00 – 14.00
Tel. +48 33 855 22 50
www.muzeum-cieszyn.ox.pl/wislat.html