Lidia Lankocz urodziła się w Goleszowie, tam mieszka i pracuje jako dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury. Z zawodu jest choreografem – instruktorem tańca o specjalności: taniec ludowy. Jest założycielką Dziecięco-Młodzieżowego Zespołu Pieśni i Tańca „Goleszów”. Cieszyńskie żywotki zaczęła haftować w 1993 roku podczas szycia strojów dla zespołu. Sama rozwijała swój warsztat. Najcenniejszych wskazówek udzielała jej Janina Marcinkowa, z którą wcześniej pracowała w Zespole Pieśni i Tańca „Ziemi Cieszyńskiej”.
Żywotki wykonuje z aksamitu bez dodatku sztucznej przędzy. Używa złotych i srebrnych nici lub jedwabnej muliny. Najpierw wybiera wzór, który ma wyhaftować, następnie przystosowuje go do wielkości żywotka. Wzór wykonany na dużej kartce papieru przenosi na płótno, które posiada z jednej strony warstwę kleju. Nanosi go następnie za pomocą kalki ołówkowej, tak aby prawa i lewa strona oplecków (tylnej części żywotka) były lustrzanym odbiciem. Aksamit mocuje na specjalnej ramce mocno go naprężając. Płótno o kształcie cieszyńskiego żywotka przykleja za pomocą gorącego żelazka z lewej strony aksamitu, uważając przy tym aby włos układał się w górę, czyli aby gotowy żywotek wykonany był, używając języka krawieckiego „pod włos”, gdyż ma wówczas ciemniejszy odcień. Na prawą stronę żywotka przenosi fastrygą kształt żywotka i ważniejsze elementy wzoru wyrysowanego na płótnie z lewej strony materiału. Poszczególne części wzoru np. płatki kwiatów, listki przenosi z papierowego wzoru na grubą tekturę i każdy element wycina nożyczkami. Za pomocą kleju mocuje je z prawej strony aksamitu na wyznaczonych przez fastrygę polach, uważając aby zachować lustrzane odbicie. Dopiero tak przygotowany żywotek nadaje się do haftowania.
Lidia Lankocz w swych pracach stara się odtwarzać wzory znajdujące się na starych cieszyńskich żywotkach, nie ulega modom, które pojawiają się także w tej dziedzinie. Podejmuje próby zachowania tego wszystkiego, co zostało przekazane jej przez przodków i czego sama nauczyła się prowadząc badania w regionie, oglądając stare cieszyńskie suknie i żywotki, których posiada znaczną kolekcję
Prace Lidii Lankocz można oglądać w garderobie Zespołu Pieśni i Tańca „Goleszów” oraz podczas jego występów.
——————————————————————————————————————-
Lydia Lankocz se narodila v Goleszowie a pracuje tam jako ředitel Městského kulturního střediska. Ona je choreograf – taneční instruktor specializující se na lidový tanec. Je zakladatelem souboru písní a tanců „Goleszów”. Vyšivani začala v roce 1993, kdy šila kostýmů pro soubor. Sama vyvinul jeho techniku.
„Żywotki” děla sametem bez přídavku syntetických vláken. Používá zlaté a stříbrné hedvábné vlákno nebo vyšívací nit. Nejprve vybere vzor, který je pro vyšiti, pak to může být přizpůsoben velikosti żywotka. Vzor provádí na velku kartu papíru převodu do tkaniny, která má na jedné straně lepicí vrstvou. Pak jej uplatňují oxidem tužkou tak, aby pravá a levá strana „oplecków” byla zrcadlový obraz. Velvet namontovány na speciálním rámu napíná ji pevně. Cieszyn tvaru tyčinky plátno żywotka s horkými žehličky nalevo sametu, které se starají, aby vlasy uspořádány do připravené żywotek který byl vytvořen pomocí krejčovské jazyka „proti srsti”, protože má tmavší odstín. Na pravé straně żywotka trvá tvar żywotka Tacks a důležité prvky designu načrtnuté na plátně na levé straně textilie. Jednotlivé části vzoru, jako okvětní plátky, listy přesunout z papírového vzoru na silný karton a vystřižené každý kus nůžkami. Spojená lepidlem na právo sametových boxů určených cvočky, dávejte pozor, aby zrcadlo. Jen tak připraven żywotek přizpůsobená pro strojní vyšívání.
Lidia Lankocz ve své práci se snaží reprodukovat vzory umístěné na starich żywotkach, to je móda, která se objevují také v této oblasti. Pokusy o zachování všechno, co bylo dáno jí předchůdci, a to, co se naučila při provádění výzkumu v oblasti, sledování staré šaty a żywotki Cieszyn, který má velkou sbírku
Dane kontaktowe/Kontakt na výrobce:
Gminny Ośrodek Kultury w Goleszowie
43-440 Goleszów, ul. Cieszyńska 25
Tel. +48 33 479 05 21
e-mail: gok_goleszow@poczta.onet.pl
Otwarte: poniedziałek – piątek, godz. 8.00 – 16.00
Elżbieta Waszut z zawodu jest krawcową, jednak zainteresowania szyciem strojów ludowych pojawiły się dopiero za sprawą jej teścia – Michała Waszuta, który również był krawcem a szycia strojów uczył się od najbardziej znanego niegdyś krajczego z Trójwsi – Jana Rabina. Gdy Michał Waszut rozchorował się i nie mógł już pracować na gospodarstwie, zajął się szyciem i renowacją strojów. Udało mu się zaszczepić tę pasję u pani Elżbiety – bo jak mówi, nie robi tego dla pieniędzy tylko z zamiłowania.
